Voor velen in Europa schuilt de aantrekkelijkheid van goede betrekkingen met Turkije in de brugfunctie die het land mogelijkerwijs zou kunnen vervullen naar de Arabische wereld. Het verkeer zou, in deze optiek, vooral van West/Noord naar Oost/Zuid gaan, zoals handel, bemiddeling bij conflicten etc. Dat een brug twee kanten heeft en dat het verkeer daarover zich niet altijd in goede banen laat leiden, ondervindt de Turkse regering de laatste weken meer en meer.

De stroom vluchtelingen die als gevolg van het tomeloze en aanhoudende geweld in Syrië nu is aangezwollen tot bijna 100.000 mensen stelt Ankara voor grote problemen. Want ofschoon de Turkse regering had geanticipeerd op hun komst en professionele opvang had geregeld, is het tempo waarmee nieuwe groepen zich deze zomer aandienen zelfs met zo’n gedegen voorbereiding teveel van het goede. De grens met Syrië ging daarom tijdelijk dicht.

Niet alleen logistiek is de stroom een forse uitdaging, ook de overwegend soennitische samenstelling wordt als een potentieel probleem gezien voor een aantal steden, waar de bevolking, zoals ook elders in Turkije, religieus gemengd is. Met name gebieden met een aanzienlijk alevitische minderheid zouden niet zitten te wachten op een langer verblijf van groter groepen soennitische vluchtelingen, aldus de Turkse pers. De sektarisch-religieuze dimensie van het conflict in Syrië vertaalt zich ook steeds meer in de internationale dimensie. De inmenging van het sjiitische Iran en de betrokkenheid van het overwegen soennitische Turkije krijgen gezelschap van andere soennitische landen als Saoedi –Arabië en Qatar. Daarmee is een internationale oplossing van dit conflict, op zich al bemoeilijkt door het gebruik van vetorecht in de Veiligheidsraad van de VN door Syrië‘s  bondgenoot Rusland, niet dichterbij gekomen.

Tegen deze achtergrond is het misschien vreemd om aandacht te vragen voor waar we als Turkije Instituut toch nog steeds zeer intensief mee bezig zijn: de viering van 400 jaar diplomatieke betrekkingen. Na een opmerkelijk start in april met het staatsbezoek van President Gül aan Nederland zijn veel van de ruim 350  activiteiten in beide landen met veel enthousiasme ontvangen. Het bezoek van Koningin Beatrix aan Istanbul in juni droeg daar verder aan bij. Op sportief terrein ‘treffen’ beide landen elkaar met hun nationale voetbalteams op 7 september in de Arena. Wie kijkt naar de indrukwekkende hoeveelheid concerten, festivals en uitwisselingen, kan alleen maar hopen dat de intensieve samenwerking word voortgezet.

 

Op zondag 9 september organiseert het Turkije Instituut in samenwerking met De Unie in Debat en de Rotterdamse Raad voor Cultuur een debat over een kwestie die op het eerste gezicht maar zijdelings te maken heeft met de viering. Hoe kijken Turkse Nederlanders in het licht van al die aandacht voor de bilaterale betrekkingen aan tegen hun dubbele identiteit: Nederlands en Turks? Speelt dat bij de tweede generatie een andere rol dan bij hun ouders? Hoe individueel bepaalt is dat eigenlijk? Is in een geglobaliseerde wereld zo’n dubbele culturele bagage juist niet een enorm voordeel?

Wie op 4 september in Istanbul is, nodigen we van harte uit om de talkshow 'Leading Ladies - From backlash to progress' bij te wonen. Hoe krijg je, en houd je, gendergelijkheid op de politieke agenda in Turkije? En belangrijker: hoe stimuleer je een mentaliteitsverandering in de samenleving? In aanwezigheid van Minister Van Bijsterveldt (OCW) en haar Turkse collega Fatma Şahin!